W znienawidzonym mundurze. Losy Polaków przymusowo wcielonych do wojska niemieckiego w okresie II wojny światowej
Dlaczego wcielano
Wcielenia 1940-1945
Wcielenia w liczbach
Czy wcielano do Waffen-SS?
Polacy obywatele III Rzeszy
W Polskich Siłach Zbrojnych
Pozostałe artykuły

Relacje i wspomnienia


Poniżej znajdują się odnośniki do podstron z fragmentami wspomnień spisanych przez Polaków przymusowo wcielonych do Wehrmachtu.


Cieślik Gerard
Urywki wspomnień słynnego polskiego piłkarza z służby w Wehrmachcie w latach 1944-1945. Pochodzący z Chorzowa Cieślik do niemieckiej armii trafił w grudniu 1944 r. jako zaledwie 17-latek.

Damski Alojzy, Kan. (relacja I)
Damski Alojzy, Kan. (relacja II)
Relacja I: spisane przez znanego pisarza wojennego Corneliusa Ryana opowiadanie Alojzego Damskiego dotyczące jego nieudanej próby dezercji w czerwcu 1944 r. w Normandii.
Relacja II: wspomnienia Damskiego z okresu służby we Francji w 1944 r., jeszcze przed inwazją aliantów.

Dobrski Bolesław, Gefr.
Fragmenty wspomnień ze służby w niemieckim wojsku spisane przez wcielonego tam w 1943 r. Pomorzanina.

Elsner Antoni, Flg. (relacja I)
Elsner Antoni, Flg. (relacja II)
Relacja I: wspomnienia żołnierza Luftwaffe wziętego do niewoli w sierpniu 1944 r. przez Amerykanów. Opowiada o transporcie jeńców ciężarówkami na południe Francji i o pobycie w tymczasowym obozie jenieckim, utworzonym na plaży Morza Śródziemnego.
Relacja II: wspomnienia o transporcie jeńców ciężarówkami, przesłuchaniu podczas wcielania do Polskich Sił Zbrojnych i zameldowaniu się po niemiecku w okresie służby w 2 Korpusie Polskim

Garus Antoni
Wspomnienia Ślązaka z okresu szkolenia rekruckiego oraz służby na froncie wschodnim, a także niewoli sowieckiej.

Lipowczan Ludwik
Bardzo obszerne wspomnienia autorstwa Polaka ze Śląska Cieszyńskiego. Dotyczą powołania do Służby Pracy Rzeszy (RAD) oraz walk na froncie wschodnim w formacji strzelców górskich.

O. Jerzy, Gren.
Listy z frontu pisane w latach 1943-1944 przez Ślązaka odbywającego kurs rekrucki w jednostce pionierów w Zgorzelcu, po którym został wysłany do Norwegii. Adresatami listów jest jego wujostwo Jerzy i Milgita O., zamieszkali w Zabrzu. Wedle dostępnych wiadomości autor listów Jerzy O., a także jego brat Józef, przeżyli wojnę i powrócili do Pawłowa. Pracowali w miejscowych zakładach i zmarli w latach 80. XX wieku.

S. Alfons, Gefr.
Listy z frontu pisane w 1944 r. przez służącego w broni pancernej Pomorzanina.

Wieczorek Henryk
Wspomnienia żołnierza z Górnego Śląska z kursu rekruckiego, walk na froncie wschodnim oraz pobytu na leczeniu w szpitalach.

[autor anonimowy]
Relacja nieznanego z nazwiska Polaka, który opowiada o swoim pobycie w obozie jenieckim dla żołnierzy Wehrmachtu i o stosunkach panujących tam pomiędzy Polakami a Niemcami.


Poniżej znajdują się odnośniki do podstron z relacjami spisanymi przez inne osoby, a dotyczącymi Polaków w Wehrmachcie.


Anders Władysław, gen. dyw.
Fragmenty wspomnień dowódcy 2 Korpusu Polskiego (i późniejszego p.o. Naczelnego Wodza), dotyczące rekrutacji żołnierzy polskich spośród wziętych do niewoli wehrmachtowców.

Blicharski Czesław E., plut. bomb.
Fragment wspomnień bombardiera 300 Dywizjonu Bombowego "Ziemi Mazowieckiej". Autor opisuje wizytę w obozie Polaków jeńców Wehrmachtu, który znajdował się niedaleko bazy dywizjonu w Faldingworth.

Buchwald Bernard, por. pil.
Fragment wspomnień pilota 316 Dywizjonu Myśliwskiego "Warszawskiego", który 27 marca 1942 r. został zestrzelony w locie bojowym nad północną Francją. Autor opisuje pomoc, jaką w niewoli uzyskał od Ślązaka wcielonego do Wehrmachtu.

Dalecki Tadeusz, pchor.
Fragment wspomnień przedwojennego podchorążego piechoty, a w 1944 r. kandydata do lotnictwa w składzie Ośrodka Formowania Wojska Polskiego w Sumach na Ukrainie, na temat wcielenia byłych wehrmachtowców do ludowego Wojska Polskiego.

Dec Władysław, płk dypl.
Fragmenty wspomnień zastępcy dowódcy (potem dowódcy) 3 Brygady Strzelców 1 Dywizji Pancernej. Autor pisze o wehrmachtowcach służących pod swymi rozkazami, a także o Polakach walczących w niemieckim mundurze po przeciwnej stronie frontu.

Filipczak Henry, Pvt.
Wspomnienia amerykańskiego żołnierza polskiego pochodzenia, który na froncie w południowej Francji spotkał grupkę polskich wehrmachtowców. Zdarzenie to miało miejsce w drugiej połowie 1944 r. w pobliżu miejscowości l'Escarene koło Nicei. Filipczak należał do kompanii "G" 517 pułku piechoty spadochronowej, należącej do dywizji First Airborne Task Force.

Galicki Mieczysław, kpt. pil.
Fragment wspomnień pilota 318 Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego "Gdańskiego" działającego we Włoszech na rzecz 2 Korpusu Polskiego. Autor opisuje powojenne spotkanie z Polakiem z Wehrmachtu, który opowiada o nalotach wykonywanych przez samoloty Spitfire, na których latał Galicki.

Iszkowski Jerzy, mjr pil.
Wspomnienia dotyczące okresu służby w 32 Pułku Piechoty AK, w którym autor, cichociemny ps. "Orczyk", służył po przerzuceniu z Zachodu do okupowanej Polski. Iszkowski opisuje przypadek mordu na wziętym do niewoli Ślązaku, dokonany na przełomie lipca i sierpnia 1944 r. przez jednego z podoficerów Armii Krajowej, wbrew rozkazom polskich oficerów.

Kałdowski Włodzimierz
Wspomnienia z lat okupacji niemieckiej spisane przez bydgoszczanina, który nie przyjął volkslisty i nie pozwolił wcielić się do Wehrmachtu. Opowiada o próbie narzucenia jego rodzinie volkslisty i o kolegach w niemieckim wojsku.

Majewski Adam, por. dr
Fragmenty książki lekarza 3 batalionu 3 Dywizji Strzelców Karpackich, który opisuje swoje spotkania z byłymi wehrmachtowcami podczas trwania kampanii włoskiej w latach 1944-1945.

Meyer Kurt, SS-Brigadeführer
Fragment książki oficera Waffen-SS, skazanego za zbrodnie wojenne na podstawie Polaka służącego w Waffen-SS..

Owsiany Leszek, plut. pil.
Fragment wspomnień pilota 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych. Lecąc ze zrzutem dla powstańców w Warszawie nocą z 17 na 18 sierpnia 1944 r. został zestrzelony koło Bochni. Opisuje, jak będąc ranny w niewoli uzyskał pomoc ze strony Polaka z Wehrmachtu.

Perkowski Walter, Pvt. 1st Class.
Uzasadnienie nadania odznaczenia Silver Star (Srebrna Gwiazda) amerykańskiemu żołnierzowi o polskich korzeniach Walterowi Perkowskiemu z 517 pułku piechoty spadochronowej, należącej do dywizji First Airborne Task Force. W czasie walk Perkowski rozmawiając po polsku namówił do poddania się Polaków z Wehrmachtu.

Sawicki Mieczysław, por. pil.
Fragment wspomnień pilota 318 Dywizjonu Myśliwsko-Rozpoznawczego "Gdańskiego", zestrzelonego we Włoszech za linią frontu 23 kwietnia 1945 r. Wspomina, jak włoski wieśniak dociekał, czy jest Polakiem walczącym po stronie Brytyjczyków, czy Niemców.

Tymieniecki Bohdan, por.
Fragment wspomnień oficera 4 Pułku Pancernego "Dzieci Lwowskich". Opisuje swoje spotkania z wehrmachtowcami wziętymi do niewoli podczas bitwy o Ankonę oraz żołnierzami, byłymi jeńcami armii niemieckiej, przydzielonymi jako uzupełnienia do jego jednostki.

Wańkowicz Melchior
Rozdział zatytułowany "Już nie zobaczy Siegmondek kwitnących stromów" z książki "Bitwa o Monte Cassino" dotyczący poległego w maju 1944 r. Ślązaka z Rydułtów, przy którego ciele znaleziono listy z domu, pisane przez matkę i siostrę.

Zawadzki Sławomir
Wspomnienia żołnierza Armii Krajowej i 1 Dywizji Pancernej dotyczące Polaków w Wehrmachcie. Autor był członkiem Szarych Szeregów i uczestnikiem powstania warszawskiego (harcerski pluton nr 227 na Żoliborzu). Trafił do niewoli, trzymany był w obozie jenieckim Stalag XIA w Altengrabow, skąd po wojnie trafił do Polskich Sił Zbrojnych. Opowiada o Polakach-wartownikach w stalagu oraz kolegach-byłych wehrmachtowcach w Liceum i Gimnazjum 1 Dywizji Pancernej w Quakenbrück.

Biogramy wcielonych
Relacje i wspomnienia
Album fotografii
Archiwa - gdzie szukać?
Literatura tematu
Polecane linki
Podziękowania
Strona główna
Ostatnio dodane
Księga gości



W znienawidzonym mundurze. Losy Polaków przymusowo wcielonych do wojska niemieckiego w okresie II wojny światowej